Het dichterscafé februari 2015 door Tinus Derks.
Het thema voor februari is Où sont les neiges d'antan? Deze dichtregel is het refrein van een van de ballades uit Le Grand Testament van François Villon (1431-1463). Ernst van Altena vertaalt deze regel om metrische redenen met Waar is de sneeuw van weleer? Maar dat is eigenlijk niet juist, want met neiges wordt (? worden) sneeuwpoppen bedoeld.
Het thema voor februari is Où sont les neiges d'antan? Deze dichtregel is het refrein van een van de ballades uit Le Grand Testament van François Villon (1431-1463). Ernst van Altena vertaalt deze regel om metrische redenen met Waar is de sneeuw van weleer? Maar dat is eigenlijk niet juist, want met neiges wordt (? worden) sneeuwpoppen bedoeld.
? denk ik, is Tinus iemand die het beter weet dan van Dale?
http://www.vandale.nl/opzoeken?pattern=neiges&lang=fn
Betekenis ' neiges ' Je hebt gezocht op het woord: neiges.
neige (v)
1 sneeuw; faire boule de neige een sneeuwbaleffect hebben; battre des œufs en neige eiwitten stijfkloppen; bonhomme de neige sneeuwpop; œufs à la neige nagerecht van opgeklopt eiwit; partir pour la neige naar de wintersport gaan
2 (populair) cocaïne, sneeuw
Tegen het einde van de middeleeuwen was er sprake van een kleine ijstijd. Er viel veel sneeuw en in de steden werden gigantische sneeuwpoppen gemaakt (Herman Pleij - De Sneeuwpoppen van 1511).
? maar Francois Villon stierf in 4163 en ronde La Grand Testament in 1461 af, dat is 50 jaar eerder?
http://www.google.nl/url?sa=t&source=web&cd=1&ved=0CAwQFjAA&url=http%3A%2 %2Fwww.dbnl.org%2Ftekst%2Fplei001snee01_01%2F&ei=qmHaVIDUCMHUOeHBgZgC usg=AFQjCNFzR5ngGtmxAvkRx10b6HRArLADjQ
Het refrein wordt vaak geciteerd als metafoor voor vergankelijkheid.
De ballade met dit refrein, La Ballade des Dames du temps jadis (Ballade van de Dames uit vroeger tijden) is door Georges Brassens op muziek gezet en (? is) daardoor één van de bekendste ballades van Villon geworden.
Ik ben van plan op 24 februari a.s. deze ballade te presenteren. Leen de Oude zal de vertaling van Van Altena voordragen en daarna zingt Georges Brassens zijn interpretatie.
http://fr.wikisource.org/wiki/Le_Grand_Testament#BALLADE_DES_DAMES_DU_TEMPS_JADIS
BALLADE DES DAMES DU TEMPS JADIS.
Dictes-moy où, n’en quel pays,
Est Flora, la belle Romaine ;
Archipiada, ne Thaïs,
Qui fut sa cousine germaine ;
Echo, parlant quand bruyt on maine
Dessus rivière ou sus estan,
Qui beauté eut trop plus qu’humaine ?
Mais où sont les neiges d’antan !
Où est la très sage Heloïs,
Pour qui fut chastré et puis moyne
Pierre Esbaillart à Sainct-Denys ?
Pour son amour eut cest essoyne.
Semblablement, où est la royne
Qui commanda que Buridan
Fust jetté en ung sac en Seine ?
Mais où sont les neiges d’antan !
La royne Blanche comme ung lys,
Qui chantoit à voix de sereine ;
Berthe au grand pied, Bietris, Allys ;
Harembourges, qui tint le Mayne,
Et Jehanne, la bonne Lorraine,
Qu’Anglois bruslèrent à Rouen ;
Où sont-ilz, Vierge souveraine ?…
Mais où sont les neiges d’antan !
ENVOI
Prince, n’enquerez de sepmaine
Où elles sont, ne de cest an,
Qu’à ce refrain ne vous remaine :
Mais où sont les neiges d’antan !
Vertaling:
Via Armel Le Bail ("Here seems to be the Dante translation")
François Villon - DES DAMES DU TEMPS JADIS - The Ballad of Dead Ladies :
Tell me now in what hidden is
Lady Flora the lovely Roman?
Where's Hipparchia and where is Thais,
Neither of them the fairer woman?
Where is Echo, beheld of no man,
Only heard on river and mere,--
She whose beauty was more than human?...
But where are the snows of yester-year?
Where's Heloise, the learned nun,
For whose sake Abeillard, I ween,
Lost manhood and put priesthood on?
(From Love he won such dule and teen!)
And where, I pray you, is the Queen
Who willed that Buridan should steer
Sewed in a sack's mouth down the Seine?...
But where are the snows of yester-year?
White Queen Blanche, like a queen of lilies,
With a voice like any mermaiden,--
Bertha Broadfoot, Beatrice, Alice,
And Ermengarde the lady of Maine,--
And that good Joan whom Englishmen
At Rouen doomed and burned her there,--
Mother of God, where are they then?...
But where are the snows of yester-year?
Nay, never ask this week, fair lord,
Where they are gone, nor yet this year,
Except with this for an overword,--
But where are the snows of yester-year?
UBI SUNT MOTIEF
http://en.wikipedia.org/wiki/Ubi_sunt
Ubi sunt (literally "where are... [they]") is a phrase taken from the Latin Ubi sunt qui ante nos fuerunt?, meaning
"Where are those who were before us?"
Zij verblijven in mij in een beeld dat op mijn netvlies gegrift staat ...
UBI SUNT
Maar waar zijn de sneeuwen van vorig jaar
spoorloos opgenomen in verdwenen
verhalen zij over voorbijgaan
aan sneeuw
O verleden vrouwen
waar zijn jullie
die de afgelopen eeuwen
voeten en handen gaven
aan verhalen die voorbijgaan
aan mens zijn.
Erica Rekers 12 februari 2015