Vandaag, donderdag, 28 december 2023
Wanneer ik vanmorgen uit het vensterraam kijk, zie ik
Tja, wat zie ik? Ik noem het een verandering in een boom
Uit bed en beneden (ben eden, het is maar hoe je het uitspreekt), zie ik dat het een spel van vorm en licht is
en ga ik bezig met dit onderstaande beeld, van vannacht
Wanneer ik vanmorgen uit het vensterraam kijk, zie ik
Tja, wat zie ik? Ik noem het een verandering in een boom
Uit bed en beneden (ben eden, het is maar hoe je het uitspreekt), zie ik dat het een spel van vorm en licht is
en ga ik bezig met dit onderstaande beeld, van vannacht
Ik zie de volle maan en ik zie een soort van morse signaal, in een lichttaal, op de rand van het kozijn weergegeven, ook zie ik de + in de groen/blauwe cirkel, wanneer ik het scherm van de laptop wat naar achteren buig
TAAL begrijpen, denk ik en vind:
https://www.flickr.com/photos/fotoguy49057/48722899607
TAAL begrijpen, denk ik en vind:
https://www.flickr.com/photos/fotoguy49057/48722899607
En terwijl ik naar deze beelden kijk en leer dat de cirkel met een + cq x erin (afh vanuit welke kant je em ziet), staat voor, mijn eerste denken is, gezien de plaatsing in het latere alfabet, tussen de H en de I, leegte?
Zie ik even later in, dat leegte = ruimte
Er waren toen nog geen U,V,W,X,Y en Z
En zie ook daar de cirkel met de punt (zie schrijven 22 december 2023)
Zie ik even later in, dat leegte = ruimte
Er waren toen nog geen U,V,W,X,Y en Z
En zie ook daar de cirkel met de punt (zie schrijven 22 december 2023)
Vanavond mag ik naar https://stiftmusicfestival.nl/evenement/verklarte-nacht-3/#more-10000168
en lees daar:
Verklärte Nacht
We gaan de winternacht in met dit bijzondere, sfeervolle concert, bij kaarslicht. Fascinerende werken vol sfeer, kleur en originaliteit van Saariaho, Chopin, Debussy en ‘onze eigen’ Joël Waterman omlijsten het overweldigende ‘Time… and again’ van Giya Kancheli. Verklärte Nacht is wellicht het ultieme romantische kamermuziekwerk, het bewogen verhaal over twee geliefden onder de sterrenhemel wordt door Schönberg subliem verklankt: teder en vol passie is dit een extatisch werk als geen ander.
en lees daar:
Verklärte Nacht
We gaan de winternacht in met dit bijzondere, sfeervolle concert, bij kaarslicht. Fascinerende werken vol sfeer, kleur en originaliteit van Saariaho, Chopin, Debussy en ‘onze eigen’ Joël Waterman omlijsten het overweldigende ‘Time… and again’ van Giya Kancheli. Verklärte Nacht is wellicht het ultieme romantische kamermuziekwerk, het bewogen verhaal over twee geliefden onder de sterrenhemel wordt door Schönberg subliem verklankt: teder en vol passie is dit een extatisch werk als geen ander.
Van gedaante veranderde Nacht
Nader onderzoek, naar dit werk van Schönberg, brengt me bij:
https://nl.m.wikipedia.org/wiki/Verkl%C3%A4rte_Nacht
en ik lees:
Schönberg en Zemlinsky brachten met elkaar de zomervakantie door in Payerbach am Semmering (Oostenrijk) en daar werd Schönberg verliefd op Zemlinsky’s zuster Mathilde. (Zij trouwden in 1901.) Mede onder invloed van deze verliefdheid ontstond het strijksextet ‘Verklärte Nacht’ op.4, het eerste symfonische gedicht voor kamerensemble. Deze compositie markeert de overgang van Schönbergs Brahms-periode naar de programmatische muziek van Wagner.
Verklärte Nacht
Zwei Menschen gehn durch kahlen, kalten Hain;
der Mond läuft mit, sie schaun hinein.
Der Mond läuft über hohe Eichen,
kein Wölkchen trübt das Himmelslicht,
in das die schwarzen Zacken reichen.
Die Stimme eines Weibes spricht:
Ich trag ein Kind, und nit von dir,
ich geh in Sünde neben dir.
Ich hab mich schwer an mir vergangen;
ich glaubte nicht mehr an ein Glück
und hatte doch ein schwer Verlangen
nach Lebensfrucht, nach Mutterglück
und Pflicht – da hab ich mich erfrecht,
da ließ ich schaudernd mein Geschlecht
von einem fremden Mann umfangen
und hab mich noch dafür gesegnet.
Nun hat das Leben sich gerächt,
nun bin ich dir, o dir begegnet.
Sie geht mit ungelenkem Schritt,
sie schaut empor, der Mond läuft mit;
ihr dunkler Blick ertrinkt in Licht.
Die Stimme eines Mannes spricht:
Das Kind, das du empfangen hast,
sei deiner Seele keine Last,
o sieh, wie klar das Weltall schimmert!
Es ist ein Glanz um Alles her,
du treibst mit mir auf kaltem Meer,
doch eine eigne Wärme flimmert
von dir in mich, von mir in dich;
die wird das fremde Kind verklären,
du wirst es mir, von mir gebären,
du hast den Glanz in mich gebracht,
du hast mich selbst zum Kind gemacht.
Er faßt sie um die starken Hüften,
ihr Atem mischt sich in den Lüften,
zwei Menschen gehn durch hohe, helle Nacht.
Richard Dehmel, 1901
Even de laatste woorden vertaald:
Qua vorm vertonen Dehmels gedicht en Schönbergs muziek een ABACA-structuur.
...eine eigne Wärme flimmert von Dir in mich, von mir in Dich. Die wird das fremde Kind verklären.
(een bijzondere gloed trilt van jou bij mij binnen en van mij bij jou. Die zal van het vreemde kind een prachtkind maken).
Deze ‘verheffing' wordt ook in de muziek bereikt.
De eerste regel van het gedicht luidt:
Zwei Menschen gehn durch kahlen, kalten Hain
twee mensen lopen door een kaal, koud woud – een depressief, pessimistisch begin.
En de ‘Verklärung’ wordt in de laatste zin bereikt met:
Zwei Menschen gehn durch hohe, helle Nacht.
twee mensen lopen door een verheven, heldere nacht – een positief, optimistisch einde.
Bijzonder dat ik aan Jozef en Maria denk bij het lezen van dit gedicht en ook, gezien de titel,
aan het letterlijck veranderen van de gedaante van de Nacht, daar deze, na eerst steeds langer durend, qua uren, nu, na de winter-zonnewende, weer korter wordt, in uren, tot de zomer-zonnewende
https://nl.m.wikipedia.org/wiki/Richard_Dehmel
Kom hier, op het Stiftfestival, vanavond, M tegen en we halen herinneringen op, aan Musica Sacra, in augustus 2023, in België
- ‘A’ is het refrein waarin een ‘verteller’ twee wandelende mensen in de natuur beschrijft;
- ‘B’ hierin bekent de vrouw zwanger te zijn van een andere man, en
- ‘C’ is de respons van de man met wie ze op dat moment – verliefd – door het donkere bos loopt.
...eine eigne Wärme flimmert von Dir in mich, von mir in Dich. Die wird das fremde Kind verklären.
(een bijzondere gloed trilt van jou bij mij binnen en van mij bij jou. Die zal van het vreemde kind een prachtkind maken).
Deze ‘verheffing' wordt ook in de muziek bereikt.
De eerste regel van het gedicht luidt:
Zwei Menschen gehn durch kahlen, kalten Hain
twee mensen lopen door een kaal, koud woud – een depressief, pessimistisch begin.
En de ‘Verklärung’ wordt in de laatste zin bereikt met:
Zwei Menschen gehn durch hohe, helle Nacht.
twee mensen lopen door een verheven, heldere nacht – een positief, optimistisch einde.
Bijzonder dat ik aan Jozef en Maria denk bij het lezen van dit gedicht en ook, gezien de titel,
aan het letterlijck veranderen van de gedaante van de Nacht, daar deze, na eerst steeds langer durend, qua uren, nu, na de winter-zonnewende, weer korter wordt, in uren, tot de zomer-zonnewende
https://nl.m.wikipedia.org/wiki/Richard_Dehmel
Kom hier, op het Stiftfestival, vanavond, M tegen en we halen herinneringen op, aan Musica Sacra, in augustus 2023, in België